Paulus skrywe aan die Galasiërs:
“Julle het goed geloop: wie het julle verhinder om die waarheid gehoorsaam te wees? Hierdie oortuiging kom nie van Hom wat julle roep nie. ‘n Bietjie suurdeeg maak die hele deeg suur.” (5:7-9)
Ek het al in verskeie artikels verwys na die skeefgetrekte teologie van dr Ben du Toit, tans die parlementêre raadgewer van die NG Kerk. Die basis van sy teologie het hy vasgelê in sy boek God? Geloof in ‘n post-moderne tyd. Hy verkies om die Bybel as God se Woord te verwerp, en maak so seker dat sy eie sienings nie vanuit God se Woord geargumenteer word nie, maar vanuit die post-moderne kultuurkonteks. Hierdie boek is ook geskrywe en vrygestel in die tyd toe die Nuwe Hervormers hulle koppe begin uitsteek het (dit is nou Sakkie Spangenberg, Hansie Wolmerans, Pieter Crafford, ens.). Dis hartseer dat Du Toit, wat eintlik in teologiese oriëntering nader aan hulle is as aan die waarheid, toe maar tog in die NG Kerk agtergebly het en nie saam gegaan het om die nuwe hervorming te ondersteun nie.
Ferdie Mulder het ‘n artikel geskryf, Te Min Bly oor van die Evangelie? Dr Ben du Toit se Jesus . . ., oor sekere aspekte van die dwalinge in Du Toit se boek. Ek beveel aan dat elkeen wat deel is van veral die Afrikaanse kerke dit sal lees om agter te kom watter tipe dwalinge in die kerk in Suid Afrika ingedra word.
Hier is ‘n lys van die artikels wat ek self geskryf het waarin ek verwys na Du Toit en sy dwalinge:
Die gevolge van besluite – Oor die NG Kerk en sy duiwelse standpunt
Die leer van die Sadduseërs – springlewendig in die kerk
Die Gesag van die Bybel en die Getuienis van die Heilige Gees
Is die maagdelike geboorte van Jesus regtig belangrik
Ben du Toit se keuse tussen twee onmoontlikes
Du Toit speel ‘n belangrike rol in baie van die publikasies van die NG Kerk, vanweë die aard van sy posisie daar. Hy was deel van die span wat die voorstel vir die Bediening van Bevryding. Hierin is die opsie oopgelaat om die duiwel anders interpreteer as volgens die gegewens wat die Skrif gee én, interessant genoeg ook, teen die belydenisskrifte. Die konsekwensies hiervan het die kerk nou al begin voel met die tugsake wat teen hom hanteer word hieroor. Dit is interessant dat die NG Kerk na hierdie besluit nog nie die belydenisskrifte aangepas het om daarmee ooreen te stem nie. Dit laat die NG Kerk se leer oor die duiwel dus op baie losse grond en die helling meer afwaarts as na solied.
Hy het ook die beskouing dat die Bybel is nie God se Woord nie, maar mensewoorde oor God. Dit is presies wat die post-modernisme en die Nuwe Hervorming ook reken. Dit breek natuurlik die gesag van die Skrif as gesaghebbend vir leer en lewe heeltemal tot in die grond in af. Ongelukkig het hierdie klanke ook so ietwat posgevat in die dokumente van die NG Kerk, veral die dokument oor Skrifgesag.
Die Algemene Sinode het dan verder opdrag gegee dat die Apostoliese Geloofsbelydenis eietyds geïnterpreteer moet word. Du Toit is ook op hierdie paneel. Die eerste konsepte is al voorgelê, maar is ongelukkig so deurdrenk van die post-moderne twyfel en onsekerheid, dat dit ‘n hartseer dag sal wees indien die NG Kerk dit wel aanvaar as iets wat al die lidmate kan lees as iets om hulle verstaan van hulle geloof te verbreed.
Daar is geen twyfel nie dat Du Toit ‘n los kanon in die NG Kerk is wat eintlik vir meer skade as goed verantwoordelik is. Die vraag word tereg gevra waarom hy nog toegelaat word om binne die ruimte van die NG Kerk op te tree as hy meer onvrede en verwarring bring as stabiliteit, vrede en ‘n opbou in die geloof. Was ons geloof dan nie nog laas “‘n vaste vertroue op die dinge wat ons hoop, ‘n bewys van die dinge wat ons nie sien nie”? Was dit nie waardeur die ouens in die Ou Testament “getuienis ontvang” het nie? Was dit nie nog laas so dat deurdat ons glo ons God behaag nie? Wat het dan nou verander van Abel se tyd tot vandag toe dat geloof nie meer so vaste vertroue hoef te wees nie? Wat maak ons dan so spesiaal dat ons mag twyfel oor God, sy bestaan, sy redding, sy almag, sy hele wese?
Miskien moet die kerkleiers ons begin antwoord. Dit gaan nie net oor die NG Kerk nie, maar die hele kerk in Suid Afrika. Dink net aan die gesprekke rondom kerkeenheid. Die NG Kerk het nog ‘n veelseggende invloed op wat in ons land gebeur en as hierdie tipe van dwalinge gehuisves word, spel dit niks goeds vir die teologiese onderbou van die kerk in ons land nie. Dit raak teologiese opleiding, voortgesette inligtingstukke, ens. Kan dit wees dat daar nie gesien word hoe ‘n klein bietjie suurdeeg die hele gebak later beïnvloed nie? Of, is dit dalk dat daar al soveel affiniteit is vir die opinies van Du Toit, dat hy en sy dwalinge verdra kan word? Of is dit dalk al albei?
Dit laat my nogal dink aan die saak teen Prof. du Plessis (anders bekend as “Pienk Piet”) in die dertiger jare, wat ‘n groot voorstander was van die “histories-kritiese” hantering van die Skrif. Uiteindelik is hy nie weens leerdwaling afgesit nie, maar as gevolg van die onvrede wat sy opinies tot gevolg gehad het. Verseker wil ons nie dieselfde hê nie, aangesien dwaling dwaling is en nie as iets anders getipeer kan word nie. Suurdeeg, of dwaling wat toegelaat word, plaas die hele kerk op dwaalweë. Indien dit nie uitgeroei word nie, en indien Ben du Toit nie hanteer en uit die NG Kerk verwyder word nie, is daar geen ander gevolg wat ek kan sien as dat sy teologie soos suurdeeg die hele kerk verder gaan versuur nie.